Skuteczna interwencja EUWP w sprawie polskiego szkolnictwa na Litwie

Europejska Unia Wspólnot Polonijnych od pewnego czasu z niepokojem obserwuje posunięcia litewskiego rządu w kierunku notorycznego obniżania statusu języka polskiego w polskich placówkach oświatowych na Wileńszczyźnie.

W połowie lutego minister edukacji, nauki i sportu Gintautas Jakštas przedstawił do wiadomości publicznej szereg proponowanych przez resort modyfikacji w systemie nauczania, które są narzucane szkołom mniejszości narodowych. Wizja szefa resortu nie okazała się budująca: prowadzenie lekcji geografii i historii wyłącznie w języku litewskim, pozbawienie młodzieży gimnazjalnej poznawania polskiej literatury i kultury itd.

Ratyfikowane przez Republikę Litewską dokumenty międzynarodowe – Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych oraz Traktat o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy pomiędzy Polską a Litwą – zakładają prawo do pobierania nauki w języku ojczystym przez mniejszości narodowe, jak również fakt, że nowe akta prawne nie mogą pogarszać nabytych praw mniejszości narodowych.

Europejska Unia Wspólnot Polonijnych – w reakcji na propozycje litewskiego ministra edukacji, nauki i sportu, i w celu wsparcia polskiej mniejszości narodowej na Wileńszczyźnie – przyjęła apel w sprawie obrony szkolnictwa polskiego w tym kraju.

„EUWP od lat nie dostrzega wymiernych działań w kierunku zapewnienia szkołom polskim na Litwie podręczników przedmiotowych w języku ojczystym. We współczesnym świecie nie można tolerować decyzji władz krajowych, które skutkują prowadzeniem nauczania młodego pokolenia europejskich obywateli z podręczników wydanych przed 15-20 laty – pomocy dydaktycznych, zniszczonych fizycznie i przestarzałych moralnie. Litewski establishment powinien zrozumieć, że uniemożliwia to prowadzenie właściwego procesu nauczania i hamuje konkurencyjność młodzieży europejskiej wobec ich rówieśników w innych państwach, które nie stosują już metod dydaktycznych z ubiegłego stulecia” – czytamy w przyjętym dokumencie.

„Tradycja polskiego szkolnictwa na Litwie przetrwała niezwykle trudne czasy caratu i późniejszych namiestników, którzy kulturę rosyjską zwykli wynosić ponad poziomy. Dzięki niestrudzonym pedagogom młode pokolenia Polaków, od wieków zamieszkałych na Litwie, mogły zgłębiać wiedzę w języku ojczystym” – akcentowało kierownictwo EUWP.

Europejska Unia Wspólnot Polonijnych powołała się na dokumenty międzynarodowe i bilateralne, które m.in. stanowią o konieczności respektowania praw człowieka – fundamentalnej zasady funkcjonowania Unii Europejskiej, i zaapelowała do prezydenta Republiki Litewskiej Gitanasa Nausėdy, premier Republiki Litewskiej Ingridy Šimonytė oraz ministra edukacji, nauki i sportu Republiki Litewskiej Gintautasa Jakštasa o należyty szacunek wobec dążeń Polaków na Litwie do zachowania swojej tożsamości w zjednoczonej Europie i prawa do nauki w języku ojczystym. Zarząd EUWP prosił adresatów dokumentu o podjęcie niezbędnych czynności, jakie mają prowadzić do zachowania tradycyjnego modelu szkoły z polskim językiem nauczania, w której wszystkie przedmioty (z wyjątkiem języka litewskiego) są wykładane w języku polskim; do tłumaczenia i wydawania na czas podręczników przedmiotowych w języku polskim, przeznaczając na ten cel odpowiednie środki budżetowe; do umożliwienia kształcenia się w języku ojczystym nauczycieli klas początkowych, wychowawców przedszkoli, pedagogów socjalnych i logopedów; do przygotowania stosownych programów nauczania i pomocy dydaktycznych.

23 marca w Wilnie odbyła się manifestacja w obronie oświaty. Przemarsz i wiec zorganizował Związek Polaków na Litwie. Organizatorzy przewidywali udział ok. tysiąca osób, jednakże przybyło znacznie więcej rodaków – młodzież szkolna, ich rodzice, nauczyciele, przedstawiciele organizacji polskich na Litwie. Uczestnicy akcji przeszli z Placu Niepodległości pod Pałac Prezydencki.

Efektem działań zdeterminowanej społeczności polskiej na Litwie i środowisk polonijnych jest to, że litewski establishment wycofał się ze swoich propozycji zmian, które godziły w system polskiej edukacji na Wileńszczyźnie. Minister edukacji, nauki i sportu oraz wiceminister tego resortu odpowiedzialny za edukację podali się do dymisji.

Powiązane artykuły

Gratulacje szefowi polskiej dyplomacji

Gratulacje szefowi polskiej dyplomacji

24 lipca Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda dokonał zaprzysiężenia nowego zrekonstruowanego rządu Donalda Tuska. Jednym z wicepremierów został Radosław Sikorski – szef polskiej dyplomacji. Gratulacje z okazji objęcia funkcji wiceprezesa Rady Ministrów...

Polskość żywa w sercach młodych Polonusów

Polskość żywa w sercach młodych Polonusów

10 lipca na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się uroczysta gala XVI edycji konkursu „Być Polakiem”. Wydarzenie łączy dzieci, młodzież i nauczycieli polonijnych z całego świata. W tegorocznej edycji wzięło udział ponad 1300 uczestników z 40 krajów. Najmłodsi...

Młodzi Polacy łączą pokolenia w Belgii

Młodzi Polacy łączą pokolenia w Belgii

W dniach 27-29 czerwca w Comblain-la-Tour odbył się IV Zjazd Młodzieży Polonijnej w Belgii, zorganizowany pod hasłem „Polonijna Młodzież w Unii Europejskiej”.Wydarzenie zgromadziło młodych Polaków z różnych środowisk, którzy wspólnie debatowali o tożsamości,...

Europejska Unia Wspólnot Polonijnych

Adres korespondencyjny
(adres siedziby Prezydenta)

NOWOGRÓDZKA 76, 03202 WILNO,
LITWA

Skontaktuj się 

Cookies

Prawa autorskie

Polityka prywatności