List informacyjny nr 3-2019

W dniach 1-5 lipca odbywał się w Opolu III Polonijny Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu organizowany przez Opolski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. W tym roku na festiwalu polonijnym gości 90 osób z całego świata. Na zaproszenie prezes oddziału Haliny Nabrdalik, 2 lipca, na koncercie festiwalowym w renesansowym zamku piastowskim w Brzegu, gościem festiwalu był prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, Tadeusz Adam Pilat, który w swoim okolicznościowym przemówieniu wyraził radość z okazji szybko postępującego rozwoju tej dość młodej inicjatywy kulturalnej. Podkreślił jej wagę dla życia kulturalnego młodzieży polonijnej i zapewnił o poparciu EUWP dla idei festiwalu i dalszej woli propagowania tej imprezy w polonijnych środowiskach europejskich.

W sobotę 27 lipca rozpoczęły się XIX Światowe Letnie Igrzyska Polonijne Gdynia 2019. Organizatorem Igrzysk jest Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" Igrzyska objęte zostały Honorowym Patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Mecenasem jest Senat RP oraz Ministerstwo Sportu i Turystyki. Partnerem strategicznym Miasto Gdynia oraz Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni. Światowe Letnie Igrzyska Polonijne to największa impreza cykliczna przeznaczona dla Polonii i Polaków mieszkających poza granicami kraju. W tym roku odbędą się w ramach obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

Na igrzyska przybyło blisko 1300 zawodników startujących w 22 dyscyplinach. Europejską Unię Wspólnot Polonijnych reprezentował na Igrzyskach prezydent Tadeusz Adam Pilat. Do Gdyni przybyła również przewodnicząca Rady Polonii Świata, Teresa Berezowska i prezes Rady Naczelnej Polonii Australijskiej Małgorzata Kwiatkowska. Przybyła też liczna delegacja Polaków z Litwy w składzie: Waldemar Tomaszewski, Rita Tamošiūnienė, Maria Rekść i Zdzisław Palewicz.

Zgodnie z tradycją, 10 października 2019 r. o godzinie 13.00, w sali Domu Giełdy w Sztokholmie sekretarz Szwedzkiej Akademii Mats Malm ogłosił, że laureatką Literackiej Nagrody Nobla za rok 2018 została polska pisarka Olga Tokarczuk.

Decyzja, kto otrzyma to najważniejsze wyróżnienie literackie na świecie, została przegłosowana przed południem przez członków Akademii na podstawie propozycji Komitetu Noblowskiego.

W swoim uzasadnieniu Akademia Szwedzka napisała, że Olga Tokarczuk otrzymała Nobla za „narracyjną wyobraźnię, która wraz z encyklopedyczną pasją reprezentuje przekraczanie granic, jako formę życia”. Zgromadzona w Domu Giełdy publiczność nagrodziła wybór Akademii brawami. Wiadomość ta została przyjęta z wielką radością, wyrażoną niezliczonymi gratulacjami nadsyłanymi przez osobistości i autorytety kultury i polityki z całego świata, przez polskie władze oraz ogromną rzeszę miłośników jej twórczości.

Przyznanie najbardziej prestiżowej nagrody literackiej Oldze Tokarczuk jest ogromnym zaszczytem i wyróżnieniem dla nas, Polaków w Europie i na świecie, dla polskiej literatury, polskiej kultury i dla Polski.

Sekretariat

Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych

II Światowe Forum Mediów Polonijnych

26-29 września 2019 roku

Korowód i inauguracja.
W piątek 19 lipca został zainaugurowany XVIII Światowy Festiwal Polonijnych Zespołów Folklorystycznych w Rzeszowie, który w tym roku obchodzi 50-letni jubileusz. Aby uczcić ten jubileusz oraz przed mieszkańcami Rzeszowa i Podkarpacia zaprezentować swoje wokalne i taneczne umiejętności przybyły do Rzeszowa 33 zespoły z 12 krajów świata: z Australii, Brazylii, Czech, Francji, Kanady, Mołdawii, Rosji, Szwecji, Ukrainy, USA i Wielkiej Brytanii, łącznie ponad 1100 osób. Przyjechał też międzynarodowy zespół „Miodula” złożony z tancerzy i choreografów z różnych zespołów, którzy występowali na 

poprzednich festiwalach. Zebrali się z pomocą Facebooka i wirtualnie przygotowywali się do koncertów.

W dniach 29 czerwca do 1 lipca odbywały się uroczystości z okazji 450-lecia Unii Lubelskiej. Na zaproszenie prezesa Lubelskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Dariusza Śladeckiego i prezydenta Lublina Krzysztofa Żuka przebywali w mieście jubileuszu prezesi 30 organizacji polonijnych z całego świata. Europejską Unię Wspólnot Polonijnych reprezentował prezydent Tadeusz Adam Pilat, Radę Naczelną Polonii Australijskiej prezes Małgorzata Kwiatkowska a Kongres Polonii Kanadyjskiej, wiceprezes Jerzy Barycki. Były też reprezentowane polonijne organizacje członkowskie EUWP przez swych prezesów lub wiceprezesów: Marię Przybyłę-Daczewską (Bułgaria), Ewę Ronay-Słabą i Monikę Molnar-Cieślewicz (Węgry), Emilię Chmielową i Helenę Chomenko (Ukraina), Krystynę Olliffe (Wielka Brytania), Helenę Legowicz (Czechy), Ferdynanda Domaradzkiego (Niemcy) i Sergiusza Fiela (Rosja).

2 czerwca 2019 na placu marszałka Józefa Piłsudskiego zgromadzili się wierni, którzy wzięli udział w 12-kilometrowej pielgrzymce do Świątyni Opatrzności Bożej. Jej trasa liczy 12 kilometrów. W pielgrzymce wzięło udział ponad 600 osób, a opiekę nad pielgrzymami sprawowali pracownicy Centrum Opatrzności Bożej i wolontariusze. Pielgrzymi wysłuchali homilię Jana Pawła II wygłoszonej 40 lat temu na ówczesnym placu Zwycięstwa. Po modlitwie odmówionej wspólnie z biskupem Piotrem Jareckim, który udzielił zgromadzonym pasterskiego błogosławieństwa, pielgrzymka ruszyła w stronę Świątyni Opatrzności Bożej, gdzie w południe rozpoczęła się dziękczynna Eucharystia, najważniejszy punkt obchodów XII Święta Dziękczynienia. Pod przewodnictwem kardynała Stanisława Dziwisza koncelebrowali ją biskupi, Nuncjusz Apostolski w Polsce abp. Salvatore Pennacchio i gospodarz miejsca, Arcybiskup Metropolita Warszawski kardynał Kazimierz Nycz. 

W południe rozpoczęła się dziękczynna Eucharystia, najważniejszy punkt obchodów XII Święta Dziękczynienia. Koncelebrują ją biskupi a przewodniczy jej kardynał Stanisław Dziwisz, wieloletni sekretarz Jana Pawła II, Nuncjusz Apostolski w Polsce abp. Salvatore Pennacchio i gospodarz miejsca, Arcybiskup Metropolita Warszawski kardynał Kazimierz Nycz. Władze państwowe reprezentowali: wicemarszałek Senatu RP, Maria Koc i minister Selin. Na osobiste zaproszenie Metropolity Warszawskiego kardynała Kazimierza Nycza w uroczystościach udział wziął prezydent EUWP, Tadeusz Adam Pilat. Wierni wysłuchaj homilii wygłoszonej w czasie Eucharystii na XII Święcie Dziękczynienia, wraz z kardynałem Kazimierzem Nyczem odmówili Akt Dziękczynienia i zawierzenia a na zakończenie Eucharystii wraz z koncelebransami odśpiewali „Boże coś Polskę”, prosząc o błogosławieństwo dla wolnej Ojczyzny. Wspaniałą oprawę muzyczną dziękczynnej Eucharystii zapewnił chór centrum Myśli Jana Pawła II. Po zakończonej Mszy Świętej, przed Świątynią odbył się koncert orkiestr i wykonano tradycyjne już zdjęcie kardynała Kazimierza Nycza z przybyłymi na uroczystość gośćmi.

W dniach 1-5 lipca odbywał się w Opolu III Polonijny Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu organizowany przez Opolski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. W tym roku na festiwalu polonijnym gości 90 osób z całego świata. Na zaproszenie prezes oddziału Haliny Nabrdalik, 2 lipca, na koncercie festiwalowym w renesansowym zamku piastowskim w Brzegu, gościem festiwalu był prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, Tadeusz Adam Pilat, który w swoim okolicznościowym przemówieniu wyraził radość z okazji szybko postępującego rozwoju tej dość młodej inicjatywy kulturalnej. Podkreślił jej wagę dla życia kulturalnego młodzieży polonijnej i zapewnił o poparciu EUWP dla idei festiwalu i dalszej woli propagowania tej imprezy w polonijnych środowiskach europejskich.

6 lipca w czasie uroczystego koncertu zamykającego Festiwal obecni byli Dyrektor Biura Polonijnego Senatu RP Grzegorz Seroczyński oraz Dyrektor Biura Zarządu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Tatjana Čepukoit. Do uczestników Festiwalu list skierował przebywający w Brazylii Prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Dariusz Piotr Bonisławski:

„Drodzy Goście i Uczestnicy III Polonijnego Festiwalu Polskiej Piosenki,

Kończymy Festiwal – radosne spotkanie Polonii, Polaków z Kraju i z Zagranicy przywiedzionych tu miłością do polskiej piosenki. Część spośród Was spotkała się z gościnnością Opola nie pierwszy już raz i wie, że to święto śpiewu wyrasta znacznie ponad zwykły festiwal, jakich wiele przewija się w letnich miesiącach przez polskie estrady. Co zatem sprawia, że to właśnie, cykliczne opolskie spotkanie zachowuje specyficzny i odmienny charakter, staje się autentycznym świętem i dostarcza uczestnikom tak wielu niepowtarzalnych doświadczeń i emocji? Wydaje się, że tą istotną cechą wyróżniającą nasz Festiwal spośród innych, pozornie podobnych, jest autentyczność i intensywność przeżyć, jakie towarzyszą Wam, wykonawcom, podczas całego Festiwalu. Kończący się Festiwal był dla Was nie tylko doskonałą zabawą, ale i radosną, autentyczną manifestacją przynależności do polskiej kultury, do polskiej Wspólnoty. W imieniu własnym i całego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, które uważa opolski Festiwal za jedno ze swych ważniejszych przedsięwzięć, życzę wszystkim, aby tegoroczne przeżycia były jeszcze silniejsze niż zwykle, aby spontaniczność i radość, z jaką przyjechaliście, zarażała nie tylko całe miasto i ziemię opolską, a emocje, które stąd wywieziecie stały się Waszym cennym darem dla środowisk, do których powrócicie”.

Listę zwycięzców Festiwalu ogłoszono podczas uroczystej gali w Filharmonii Opolskiej. Grand Prix III Polonijnego Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu zdobył Zespół 3R12 z Niemiec, grający utwory Tadeusza Nalepy i promujący je w Europie Zachodniej. Nagrodę marszałka województwa opolskiego otrzymała Kamila Płoszajska z Wiednia. Nagrodę prezydenta Opola wręczono Paulinie Raczkowski z Nowego Jorku. Stowarzyszenie Wspólnota Wschód nagrodziło autorską piosenkę zespołu WitaM z Mińska. Nagrodę Radia Opole w postaci sesji nagraniowej w legendarnym Studiu M im. SBB prezes rozgłośni Piotr Moc wręczył zespołowi Stan Zawieszenia z Berlina, grającemu w aranżacjach jazzowych utwory z tekstami Agnieszki Osieckiej, Jacka Cygana, Wojciech Młynarskiego i Jurka Filara. 

9 czerwca – po 4-letniej przerwie – odbyły się w Federalnym Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, Budownictwa i Ojczyzny (BMI) w Berlinie kolejne obrady Okrągłego Stołu, których celem było doprowadzenie do realizacji zapisów i założeń Traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy
z 17 czerwca 1991 r.Stronę polonijną reprezentowali przedstawiciele „Porozumienia Organizacji Polskich
w Niemczech”– Związek Polaków w Niemczech spod znaku Rodła, Chrześcijańskie Centrum Krzewienia, Kultury, Tradycji i Języka Polskiego w Niemczech, Polska Macierz Szkolna w Niemczech, Kongres Polonii Niemieckiej oraz reprezentacja FC Polonia. Organizacje te uczestniczyły wcześniej w naradzie w polskiej ambasadzie z przedstawicielami władz polskich i zostały włączone w skład delegacji polskiej.

Ze strony polskiej w spotkaniu uczestniczyli wiceminister spraw zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk i wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Paweł Szefernaker, a ze strony niemieckiej wiceminister spraw wewnętrznych Stephan Mayer i pełnomocnik rządu RFN ds. mniejszości narodowych i etnicznych oraz wysiedleńców Bernd Fabritius. W obradach uczestniczył również Aleksander Zając, dyrektor Biura Polonii w Berlinie i prezes Polskiej Rady w Niemczech.

W dniach 13-16 czerwca odbył się w Toruniu VIII Światowy Zjazd Nauczycieli Polonijnych. Uroczysta inauguracja odbyła się w staromiejskim ratuszu. Wzięli w nim udział przybyli na Zjazd nauczyciele szkół polskich i polonijnych oraz doradcy Lokalnych Ośrodków Metodycznych – z 28 krajów, pięciu kontynentów świata - oraz grono szacownych gości w tym m.in. Dariusz Piontkowski Minister edukacji Narodowej, Anna Zalewska, europoseł, do niedawna Minister Edukacji Narodowej, Janina Sagatowska Przewodnicząca senackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polonią i Polakami za Granicą, Małgorzata Kopiczko, senator reprezentująca Komisję Nauki Edukacji i Sportu, doktor Jarosław Szarek Prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

W sobotę 25 maja Zaolzie świętowało w Trzyńcu, gdzie odbył się w Werk Arenie i w jej pobliżu tradycyjny Festiwal Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej. Uczestnicy i goście Festiwalu udali się na ekumeniczną mszę świętą do Kościoła luterańskiego.

Na festiwal przybyli goście w osobach: Ambasador RP w Republice Czeskiej, Barbara Ćwioro, Stanisław Folwarczny, wicehetmana województwa morawsko-śląskiego, Jiří Vzientek, wiceminister kultury Republiki Czeskiej, senator Andrzej Pająk i prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz Adam Pilat. Do Trzyńca przyjechali również Izabella Wołłejko-Chwastowicz, konsul generalna RP w Ostrawie, Mariusz Wałach, prezes Kongresu Polaków w RC oraz delegacje zaprzyjaźnionych władz, instytucji i organizacji. Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” reprezentowali prezesi i dyrektorzy oddziałów w Krakowie, Katowicach, Bielsku Białej i Opolu. Prezes Polskiego Związku Kulturalno Oświatowego w RC, Helena Legowicz przywitała zaproszonych gości a następnie ambasador Barbara Ćwioro przeczytała list od prezydenckiego ministra, Adama Kwiatkowskiego.

W sobotę, 18 maja odbyła się w Achen (Akwizgran) gala wręczenia XI edycji nagród Polonicus. Twórcą tej nagrody i przewodniczącym Europejskiego Instytutu Kultury i Mediów Polonicus jest znany, wieloletni działacz polonijny Wiesław Lewicki. Po raz pierwszy Instytut przyznał nagrody w 2009 roku a ówczesny ambasador RP w Niemczech dr Marek Prawda objął wyróżnienie honorowym patronatem. Dotychczas, powołane przez Instytut jury przyznało nagrody Polonicus 44. znanym osobistościom ze świata polityki i kultury oraz duchownym i działaczom polonijnym.

W tym roku, już po raz 10 nagrody wręczono w najbardziej prestiżowej, historycznej Sali Koronacyjnej Ratusza w Aachen. Nagroda Polonicus 2019 została przyznana w czterech kategoriach:

             „Nagroda Honorowa za dzieło całego życia”

             „Dialog europejski”

             „Dialog polsko-niemiecki”

             „Polonia i kultura”

Nagrodą Honorową Polonicus za dzieło całego życia wyróżniony został w tym roku Arcybiskup prof. dr. Henryk Muszyński, za jego wkład w rozwój dialogu europejskiego i budowę polsko-niemieckiego porozumienia. Laudację wygłosiła senator Barbara Borys-Damięcka, która podkreśliła, że Arcybiskup został wyróżniony za dzieło całego życia, które poświęcił Bogu i społeczeństwu, reprezentuje kościół ludzki, bliski i oddany każdemu człowiekowi, kościół, który cieszy się z gestu miłosierdzia, kościół, który buduje mosty, a nie mury. Arcybiskup w swoim przemówieniu przywołał raz jeszcze słowa św. Jana Pawła II z psalmu 104 „Niech stąpi Duch Twój, i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi”, zaznaczając, że te słowa winny stać się drogowskazem dla ówczesnego społeczeństwa i dla nas wszystkich!

W dniach 23-24 maja, w Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku odbył się II Międzynarodowy Kongres Rynku Sportu. Organizatorem Kongresu był Zakład Zarządzania w Sporcie AWFiS oraz Akademia Wychowania Fizycznego w Gdańsku.

Celem Kongresu była przede wszystkim integracja środowisk - praktyków, naukowców i polityków, aby wypracować pewien dialog społeczny i wejść profesjonalnie w komercjalizację sportu. Kongres Rynku Sportu rozpoczął obchody jubileuszu 50-lecia Akademii. Wśród zaproszonych gości - naukowców, ludzi biznesu i praktyków - nie zabrakło specjalistów z zagranicy - prof. Jose Pedro Sarmento z Portugalii, Gerardo Bielons z Hiszpanii oraz Peter Plewa z Niemiec.

Kongresowi towarzyszył także Dzień Polonijny, do którego współorganizacji zaproszone zostały Polski Komitet Olimpijski i Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”.To w jego trakcie odbyła się debata na temat sportu polonijnego na świecie. Poprowadził ją Tomasz Różniak skarbnik Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", a udział w niej wzięli Teresa Sygnarek, Andrzej Lech, Maksymilian Frach i Jan Korsak.

5 maja, Związek Polaków we Włoszech, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Rzymie oraz Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” zorganizowały obchody Dnia Polonii i Polaków za Granicą.

Delegacji z Polski przewodniczył marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski. W rzymskich uroczystościach udział wzięli: sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, Adam Kwiatkowski prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" Dariusz Piotr Bonisławski oraz prezes Związku Polaków we Włoszech Urszula Stefańska-Andreini.

2 maja br., w Dniu Polonii i Polaków za Granicą, marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski spotkał się z przedstawicielami Polonii w Domu Polonii Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie. W części oficjalnej, poświęconej również wręczeniu nagrody im. Profesora Andrzeja Stelmachowskiego podziękował przybyłym gościom za ich trud na rzecz zbliżenia z Macierzą. Marszałek Stanisław Karczewski powiedział m.in.:

„Szanowni Państwo. Cieszę się niezwykle. Że możemy się spotkać i możemy cieszyć się ze święta, cieszyć się, że Polska jest coraz bliżej Polonii, a Polonia i Polacy mieszkający za granicą są coraz bliżej Polski. W ubiegłym roku obchodziliśmy, celebrowaliśmy i cieszyliśmy się z setnej rocznicy Odzyskania przez Polskę Niepodległości.

30 kwietnia br. odbyło się 6. posiedzenie Polonijnej Rady Konsultacyjnej przy Marszałku Senatu, poświęcone roli i znaczeniu Polonii i Polaków za granicą w kształtowaniu świadomości historycznej i tożsamości narodowej, a także nowelizowanej obecnie Karcie Polaka.

Jak mówił podczas obrad marszałek Stanisław Karczewski, zmienia się Polonia, zmienia się Polska i muszą się też zmieniać akcenty we współpracy między Polonią i Polską. Zaznaczył jednak, że najważniejsze pozostaje utrzymanie związku naszych rodaków za granicą z macierzą, podtrzymywanie ich tożsamości narodowej.

2 maja, w Dniu Polonii i Polaków za Granicą delegacja w składzie: Teresa Berezowska - przewodnicząca Rady Polonii Świata, Tadeusz Pilat - prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych oraz Dariusz Piotr Bonisławski - prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", udała się na groby byłych prezesów: założyciela Stowarzyszenia, profesora Andrzeja Stelmachowskiego na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie oraz Longina Komołowskiego prezesa Stowarzyszenia w latach 2010-2016. w Świątyni Opatrzności Bożej. Po krótkiej modlitwie w intencji zmarłych delegacja złożyła wieńce od Polonii i Polaków za granicą.

Profesor Andrzej Stelmachowski (1925 – 2009)

Profesor nauk prawnych i polityk, nauczyciel akademicki, marszałek Senatu I kadencji w latach 1989–1991, minister edukacji narodowej w rządzie Jana Olszewskiego, doradca prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego ds. Polonii. Kawaler Orderu Orła Białego.

ZAPRASZAMY DO UDZIAŁU

W XIX ŚWIATOWYCH LETNICH IGRZYSKACH POLONIJNYCH

GDYNIA 27.07.-03.08.2019

Światowe Letnie Igrzyska Polonijne to najważniejsza i największa cykliczna impreza sportowa organizowana z polskimi samorządami, skierowana do Polonii i Polaków mieszkających poza granicami kraju.

Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, Polski Komitet Olimpijski i Miasto Gdynia organizują w dniach od 27 lipca 2019 roku do 3 sierpnia 2019 roku XIX Światowe Letnie Igrzyska Polonijne Gdynia 2019. Poprzedzi je jubileuszowy już, XXV Światowy Polonijny Sejmik Olimpijski organizowany przez Polski Komitet Olimpijski.

Partnerem Igrzysk jest Senat RP oraz Ministerstwo Sporu i Turystyki.

PORTAL IGRZYSK DOSĘPNY JEST POD ADRESEM
http://igrzyskaletnie2019.wspolnotapolska.org.pl/

FORMULARZ REJESTRACYJNY ZAWODNIKÓW
http://www.igrzyskaletniegdynia.wspolnotapolska.org.pl/2019/rejestracja.php

W sobotę, 28 kwietnia, o 10:30 rano, z placu Niepodległości w Wilnie ruszyła parada polskości. Polskie parady w Wilnie organizowane są co kilka lat. Pierwszy, po II wojnie światowej pochód Polaków ulicami Wilna odbył się 15 lat temu. W tym roku z polskimi flagami w rękach i z uśmiechem na twarzy szli w świątecznym pochodzie Polacy z Wileńszczyzny i dalszych jej zakątków, zrzeszeni w ZPL, także uczniowie i nauczyciele szkół polskich, młodzież, kombatanci, członkowie licznych zespołów artystycznych, mieszkańcy i wszyscy, którzy czują się Polakami. Szli liderzy polskich organizacji społecznych na Litwie, politycy, europosłowie, goście z Polski oraz przedstawiciele organizacji polonijnych w Europie i na świecie. Nad głowami uczestników przemarszu powiewały flagi nie tylko polskie, ale też litewskie oraz Wileńszczyzny.